De imagoschade is niet te schatten, om van mogelijke boetes nog maar te zwijgen. Waar draait het om? In de VS zijn er net als bij ons testprocedures om vast te stellen wat de juiste uitstoot van een auto is. VW beweerde als één van de weinige merken dat zijn 2.0 TDI aan de strengste normen kon voldoen zonder AdBlue-additief. Een opmerkelijke claim, die nu gewoon bedrog blijkt. Bij een onderzoek van een kleine NGO die met luchtuitstoot bezig is, bleek er een groot verschil in prestaties tussen de labotests en tests in reëele omstandigheden. VW had geen afdoende uitleg, en biechtte uiteindelijk op dat het de auto's in kwestie – Audi A3, VW Passat, VW Beetle – met een softwaretrucje had uitgerust dat testomstandigheden herkende en vervolgens de motorkarakteristieken aanpaste.
11 miljoen auto's
Hoe pijnlijk is dit? Onmogelijk te peilen eigenlijk. De VW-groep, zo geroemd om zijn technisch kunnen, wordt hier te kijk gezet als een ordinaire valsspeler. Te vrezen valt dat VW, dat het al moeilijk had in de Verenigde Staten, nu helemaal onderuit gaat in de States. De boete dreigt in de miljarden te lopen, het gaat om 11 miljoen auto's. Bovendien riskeert VW nog torenhoge schadeclaims van klanten die zich bedrogen voelen. Een eenvoudige terugroepactie om de software te verwijderen zal hier niet volstaan.
Wie draait hier voor op?
Bij VW zullen koppen rollen. De vraag is of topman Martin Winterkorn wel aan een ontslag kan ontsnappen. Een bijkomende vraag: is VW de enige groep die zich aan dit bedrog bezondigde? En gebeurt het in Europa ook? VW heeft alvast de verkoop van alle 2.0 TDI's stopgezet in de VS en Canada, ook al is de software na 2014 niet meer geplaatst. De beurswaarde van de groep is onderuit gegaan. 'We hebben er een knoeiboel van gemaakt', gaf de VW-topman in de VS al toe. Niet gelogen, dat.