Het is de natte droom van een rist automerken: de zelfrijdende auto. Al bijna drie decennia stonden conceptauto’s op autosalons in het teken van autonoom rijden, vaak zonder stuur in het interieur. De voorbije 10 jaar werd de focus echter verlegd naar elektrificatie. Tot nu. Want Tesla heeft de boel opnieuw wakker geschud met de Robotaxi.
De 6 niveaus
Niet dat je morgen zo’n Robotaxi van Tesla tegen zal komen in het straatbeeld. Want zelf visionair - en Tesla CEO - Elon Musk geeft grif toe dat je voor 2027 de Robotaxi niet hoeft te verwachten. Wel maakt Musk duidelijk dat hij blijft geloven in een nabije toekomst waarbij auto’s volledig autonoom zullen rijden. Daar is hij heus niet alleen in, want zowat élk automerk lanceert mondjesmaat auto’s die telkens wat meer taken over kunnen nemen.
In de wereld van autonome auto’s spreken we dan ook over 6 niveaus - of levels -, gaande van 0 tot 5. Bij de eerste 2 is er nog input van de chauffeur nodig, vanaf 3 tot 5 neemt de auto (in sommige gevallen) het voertuig over. Kijk hieronder maar even mee:
Level 0: Geen rijhulpsystemen
Deze voertuigen hebben geen rijhulpsystemen aanwezig. Denk aan de oude Opel Corsa van je grootmoeder of een classic car. De chauffeur is volledig verantwoordelijk voor elk manoeuvre van het voertuig.
Level 1: Rijhulpsysteem
Het voertuig is uitgerust met één geautomatiseerd systeem. Daarbij gaat het bijna altijd over een cruisecontrol die de snelheid van het voertuig kan besturen.
Level 2: Gedeeltelijke automatisatie
Vanaf dit niveau spreken automerken graag van “Advanced Driving Assistance Systems” (ADAS). Simpel gezegd wil dit zeggen dat het voertuig de snelheid én het traject kan bepalen via verschillende systemen. Denk aan een adaptieve cruisecontrol die tegelijkertijd werkt met een rijstrookassistent. De chauffeur blijft echter te allen tijde aandachtig.
Level 3: Conditionele automatisatie
Hoewel niveau 3 technisch weinig verschilt van niveau 2, is het wettelijke verschil gigantisch. Vanaf niveau 3 is een auto namelijk zo autonoom, dat de chauffeur niet meer verplicht is om mee de omgeving te monitoren. Indien de auto twijfelt zal hij wel de aandacht van de chauffeur trekken om het stuur over te nemen.
Level 4: Hoge automatisatie
Vanaf niveau 4 is een auto eigenlijk in staat om compleet autonoom te rijden, zonder input van een chauffeur. Echter hoeft dat nog niet overal. Waardoor een auto met niveau 4 bijvoorbeeld volstrekt autonoom kan rijden op de snelweg, maar toch vraagt om het stuur over te nemen in de steden.
Level 5: Volledige automatisatie
Vanaf dit level komen we op het niveau van de Tesla Robotaxi, want auto’s die voldoen aan de standaarden van Level 5, zijn wettelijk niet meer verplicht om een stuur aan boord te hebben. Het voertuig is met andere woorden volledig autonoom en doet gewoon zijn ding, zonder menselijke input.
Waar staan we al?
Dat de autonome auto nog een lange weg heeft te gaan is al langer duidelijk. Toch zijn er al interessante voorbeelden van de systemen. Neem nu het Amerikaanse Waymo dat in San Francisco daadwerkelijk al Level 5 zelfrijdende auto’s inzet met goedkeuring van de lokale overheid. Het gaat echter over voertuigen met een beperkte range, want buiten de stad mogen ze niet.
Mercedes zit met zijn Drive Pilot dan weer een stapje verder en heeft in Duitsland goedkeuring om voertuigen tot 95 km/u autonoom te laten rijden op de snelweg. Voordien mocht dat tot maximaal 60 km/u, waardoor het systeem vooral een omvangrijke file-assistent was. Binnenkort kan je dus Mercedessen spotten tussen het vrachtverkeer terwijl de eigenaar een boekje leest. Besef wel dat het hier nog steeds over Level 3 gaat.
De auto’s zijn klaar, maar de omstanders?
Gaan we kijken naar het technisch aspect, dan kunnen we stellen dat de autonome auto in principe klaar is. Enerzijds via LiDar-systemen, anderzijds via camera’s en sensoren die werken via een centraal AI-brein. Het probleem ligt ‘m dan ook niet bij de auto, wel bij de interactie met de omgeving, want chauffeurs of zwakke weggebruikers kunnen wispelturig of verward zijn. Op al die dingen moet zo’n autonome auto kunnen inspelen.
En dan komt er nog de wetgeving bij kijken. Moet een zelfrijdende auto zijn inzittenden beschermen of een zwakke weggebruiker? Gaan twee autonome auto’s in de fout, wie is de schuldige? Je begrijpt dat dit uitermate complexe materie is. Stapje per stapje geraken we er echter wel. Nog niet morgen, maar tegen 2030 zouden er weer gigantische stappen zijn genomen.
