In een notendop: de Maleisische overheid heeft zijn aandelen (42,7%) in de Maleisische constructeur Proton verkocht aan DRB-Hicom. Maar de Maleisische wet voorziet in een bezinningsperiode waarin de nieuwe eigenaar zijn hele pakket kan doorlichten. En hierdoor komt Lotus een tijdlang zo goed als op droog zaad te zitten. ‘En om onze plannen voor de nieuwe Lotus-modellen te kunnen realiseren, hebben we die centen hard nodig’, zegt CEO Dany Bahar in een gesprek. ‘Zoniet lopen onze nieuwe auto’s vertraging op.’
Is 2013 voor het eerste nieuwe model (Esprit, nvdr) dan nog haalbaar?
DB: ‘Het is nog steeds mogelijk. We proberen voort te doen met de ontwikkeling, maar het is moeilijk. Momenteel komt er minder geld binnen dan we verwacht hadden. Dat is jammer, want er is niet eens een economische oorzaak. De verkoop draait eigenlijk goed: voor de Exige hebben we 400 bestellingen, en voor de Evora GTE gaat het om 300 stuks.’
Het is natuurlijk makkelijk spreken achteraf, maar waren het wel wijze beslissingen om te investeren in autosport en in nieuwe faciliteiten?
DB: ‘De autosport kost ons niet veel geld. Voor een deel gaat het om branding rond het merk, waar geen geld mee gemoeid is. En anderzijds verkopen we ook racewagens, wat die zaak in balans houdt. Ons testcircuit gebruiken we van ’s ochtends tot ’s avonds. Moesten we dat op een betalend circuit als Snetterton doen, het zou handenvol geld kosten.’
Wat nu gebeurt is dus maar een klein, tijdelijk probleem?
DB: ‘Nee, het is een groot probleem. Al van bij het begin heb ik duidelijk gemaakt dat Lotus niet op zichzelf kan overleven. We hebben 2.000 werknemers, maar verkochten vorig jaar slechts 1.500 auto’s. Bovendien hebben we te weinig winstmarge op een model als de Elise. Dat is intensief om te produceren en toch kunnen we geen hoge vraagprijs zetten. Vandaar dat die vijf nieuwe modellen zo hard nodig zijn, dat we meer winst kunnen maken. En 95 procent van het budget dat we hadden, was voorzien voor die nieuwe modellen. Alleen komt er momenteel geen geld. We moeten nu gewoon de tijd laten voorbijgaan waarin de nieuwe eigenaar bekijkt wat hij met Lotus wil doen.’
Doe eens een voorspelling?
DB: ‘Ik heb er echt geen idee van. Alleen zou het jammer zijn van de investeringen die we al gedaan hebben, moest het hele plan worden opgegeven. Het enige wat ik echt hoop, is dat we kunnen doordoen met de twee modellen waar we al ver mee zijn gevorderd: de Esprit en de Elite. We kunnen nog steeds de Elite in 2014, een jaar na de Esprit, op de markt brengen. Het zou zo zonde zijn van dat geld om dit niet te doen.’
Hoeveel auto’s hebt u nodig om winstgevend te zijn?
DB: ‘Dat hoeven er niet gek veel te zijn. Met 4.000 verkochte wagens zitten we reeds goed. Alleen moeten we absoluut meer marge op die auto’s hebben. En net dat is het probleem van Lotus geweest de afgelopen 15 jaar: te weinig marge op de auto’s om gezond te kunnen verderleven. Weinig auto’s, maar er meer aan verdienen, dat is eigenlijk de samenvatting van heel mijn plan met Lotus. U ziet het, niet echt ‘rocket science’.’
U lijkt wel veel voorzichtiger geworden dan toen u in Parijs de wereld verbaasde met vijf nieuwe modellen?
DB: ‘Niet voorzichtiger, wel realistischer. De situatie nu is onaangenaam, en we moeten ze vooral niet rooskleurig proberen voor te stellen. Maar anderzijds is mijn plan nu veel realistischer dan 2,5 jaar geleden. De nieuwe Esprit staat klaar voor de rijdende ontwikkelingsproeven. De motor en de versnellingsbak zitten er in, hij draait al rondjes op ons circuit. We kunnen er zo de weg mee op om hem te testen. Dit wordt een fantastische sportwagen. Alleen, we hebben geld nodig om verder te kunnen gaan, en net dat ligt nu even moeilijk. We kunnen alleen hopen op beterschap.’