“De TT, dat is klassieke muziek: dat vloeit. De meeste bochten hier neem je in vijfde versnelling. In niets te vergelijken met de ‘death metal’ op een gewoon circuit: hard remmen, hard accelereren. Hier moet je alles vloeiend doen. Het zijn de rondes die het traagst aanvoelen, die het snelst blijken op de klok.”
Even slikken
Richard ‘Milky’ Quayle is een local boy, opgegroeid met de TT en intussen ook de hoofdinstructeur en de koersdirecteur van de TT. Ik sta met hem aan het punt waarop je John McGuinness op de foto de bocht ziet insturen, aan de beroemde Creg Ny Baa pub. “Hierna komt het snelste deel van het circuit, waarbij de snelheden oplopen tot rond 330 km/u. Maar om je een idee te geven, de gemiddelde snelheid over een volledige ronde van 60 kilometer bedraagt 217 km/u.” We staan op de aflopende weg richting de pub. De motoren hebben hier net een kilometer lang recht stuk achter de kiezen en moeten zwaar in de remmen voor de bocht. Links een stenen muurtje, rechts de weide. De weg is smal… en allesbehalve biljartvlak. Ik slik even. Als toeschouwer kan je hier de deelnemers bijna aanraken. “Zo is het voor mij ook begonnen, als toeschouwer.”
50.000 toeschouwers voor 90.000 inwoners
“Bij ons draait alles rond de TT. Man telt slechts 90.000 inwoners. Voor de races komt daaar 40.000 tot 50.000 man publiek bij. 75 procent van de bevolking is voor de TT. Bij ons thuis reed mijn vader wel met de motor, maar toen ik geboren werd moest hij die weg doen om een auto te kunnen kopen. Als kind stonden we hier langs de kant.” Quayle steekt zijn arm uit. “Zover kwamen ze voorbij. Als je je hand uitstak, kon je voelen voorbijflitsen. Dat is snelheid voelen, daarmee begint het bij de meesten hier. Op je zestiende mag je bij ons met de motor beginnen rijden. Dat was ook de dag waarop ik begonnen ben met rondjes van de omloop te doen. Terwijl mijn maten op café zaten, reed ik rondjes. Alleen zo leer je de omloop echt kennen.”
“Mijn been lag op mijn schouder”
Fouten maken in Man loopt vaak slecht af. De wedstrijd eiste sinds zijn begin in 1907 al meer dan 140 levens. Quayle heeft het tracé van de omloop op zijn helm staan. Ik vraag hem om te tonen waar hij er al is afgegaan. “Hier”, begint hij in het zuiden… “En hier, en hier… oh en hier ook. En hier, dat was tijdens een verkenning. Dat zijn de gevaarlijkste momenten… oh ja en hier ook nog.” We zijn aanbeland aan de berg Snaefell. “Deze was in mijn eerste deelname aan de race, in 1985. Het was toen echt rotweer op de berg, met regen en vooral mist. Ik was in mijn – ahum – jeugdig enthousiasme te hard gegaan en uit de bocht gevlogen en naar beneden getuimeld. Mijn arm was gebroken, mijn heup lag aan diggelen en mijn been was op drie plaatsen gebroken. Mijn enkel lag op mijn schouder”, toont hij. “Mijn bril was gebroken en het glas had me boven mijn oog gesneden. Niet zo goed, maar dat was nog niet het ergste. Door de mist had niemand gezien dat ik van de baan was gegaan tussen twee marshallposten door. Ik lag met mijn gezicht voorover in de wei, kon me niet bewegen en hoorde intussen de ene na de andere motor boven me passeren. Toen ik doorhad dat niemand mijn misser had gemerkt, heb ik me omgedraaid. Ik ben erin geslaagd om mijn handschoenen uit te doen en heb die naar boven op de omloop gegooid. Maar de motoren bleven voorbijrazen. Ik zag nog maar één mogelijkheid: ik heb mijn helm uitgedaan en die op de weg gegooid. Pas toen had er iemand door dat er een probleem was. Hij is gestopt bij de volgende marshallpost om hen te waarschuwen.”
“Dit is mijn fix”
Ervaring is de sleutel om een goede TT te rijden, legt Quayle uit. “Alle bochten lijken hetzelfde, maar ze vergen steeds een andere lijn. Meestal moet je ook laat insturen. Je komt in een ritme waarbij alles plots vloeiend begint te gaan. Echt honderd procent doe je hier nooit, daarvoor zijn de risico’s bij een ongeval te groot hier.”
Quayle moet lachen wanneer ik hem naar zijn drijfreden vraag. “Dit is mijn fix. Eén racerondje hier, en ik loop weer high voor twee weken”, lacht hij. “Voor het geld doen we het zeker niet, we zijn hier allemaal gewoon gasten die hier hun passie komen beleven. Maar een keer je van de TT in Man geproefd hebt, lijkt een gewoon circuit met zijn zandbakken en uitloopzones… nu ja (geeuwt, nvdr). De TT is de fairste racevorm die er bestaat. Iedereen rijdt tegen de klok, en dat op de mooiste wegen die je je maar kan voorstellen.”
