De moderne automobilist gaat in 2009 voor verantwoord! En daarin past de nieuwe Fiat Qubo. Op het gebied van bestelwagens en daarvan afgeleide personenversies heeft Fiat al een lange historie. Vroeger werden bestaande personenauto's omgebouwd door er simpelweg een grote laadbak op te plaatsen, maar sinds het midden van de jaren negentig worden compacte bestelwagens als los staande modellen ontwikkeld. Zo heeft Fiat de Doblo, maar vond ook nog ruimte voor een kleiner model met een lengte van 3,96 meter. Dit is de nieuwe Fiorino, die samen met zijn PSA-neefjes Peugeot Bipper en Citroën Nemo bij Fiat in Turkije worden gebouwd. Personenversies konden natuurlijk niet uitblijven, de nieuwe Qubo is daarvan de eerste.
Creatief uiterlijk Het feit dat Fiat de personenvariant een eigen naam geeft, laat al geen twijfel bestaan over de diepere bedoelingen. De Qubo heeft het onderstel van de Grande Punto. Of om precies te zijn dat van de Linea, de sedan op dezelfde bodemgroep die in dezelfde fabriek wordt geassembleerd. Dat betekent dat ondanks de bescheiden afmetingen, de auto beschikt over een ruim bemeten, solide basis. Daarmee maakt de Qubo zich ook meteen los van de Panda. De hoekige vormen doen daar wel enigszins aan denken, maar deze nieuweling is nadrukkelijk groter, niet alleen langer, maar vooral ook hoger. De ontwerpers van Fiat hebben zeer hun best gedaan om de puur functioneel bedoelde Fiorino in zijn burgerkloffie een leuke uitstraling mee te geven. Of dat gelukt is blijft een kwestie van smaak. Het front oogt al bijzonder omdat de bumper opmerkelijk ver naar voren staat, met als voordeel dat bij een kleine aanrijding de koplampen heel blijven. De dikke zwarte omlijsting van de luchtinlaat kan ook het nodige hebben en gelukkig beschikt de Qubo over brede stootranden op het breedste punt van de flanken. De kloeke bumper en de nadrukkelijke aanzet van de wielkasten geven de Fiat een stoere, maar ook aparte aanblik. Het meest bijzondere element aan de zijkant is de oplopende lijn van de achterste zijruiten. Hierdoor heeft de Qubo een uitstraling die niet vergeleken kan worden met andere modellen. De auto beschikt over twee flink bemeten voorportieren die voor een ruime instap zorgen en daarachter schuifdeuren, die een redelijke toegang geven tot de achterbank.
Schoenendoos Ook de achterzijde is fantasievol, ondanks het feit dat de basisvormgeving niet afwijkt van een schoenendoos. Maar door de staande lichtunits met een zwarte balk te verbinden en het ronde Fiat-logo in een overbemeten ronde omlijsting te plaatsen, blijkt duidelijk dat er aandacht is besteed aan de vormgeving. En wie functionaliteit wil, wordt optimaal bediend als een auto hoekig en hoog is. Ons testexemplaar is uitgerust met een optiepakket dat 500 euro kost en daarvoor wordt het uiterlijk extra aangekleed met lichtmetalen wielen (16 inch), stilistisch fraai gevormde dakrails en donkere zij- en achterruiten vanaf de B-stijl. De portieren worden centraal geopend en gesloten met behulp van een afstandsbediening die één geheel vormt met de sleutel. Geen wereldnieuws, maar Fiat heeft ook een knop aangebracht om de achterklep te ontgrendelen. In tegenstelling tot bij veel andere auto's werkt dit uitstekend. Eigenlijk een beetje té goed. Het is namelijk bijna onmogelijk de sleutel bij het starten om te draaien zonder deze knop aan te raken. En dat betekent óf starten met een soort van spastische opstelling van de vingers, óf iedere keer na het starten uitstappen om de achterklep weer te sluiten. Onhandig dus! Het ondergrendelen van de achterklep kan ook van binnenuit, maar niet met een ontgrendelknop buitenop. We kunnen redenen bedenken in verband met veiligheid waarom hiervoor is gekozen, maar onhandig blijft het.
Passagiersstoel Een belangrijke eigenschap van de Qubo is de binnenruimte. Dat begint al meteen met een bagagevolume van 330 liter onder de voor de verandering harde hoedenplank. Vervolgens begint het proces om nog meer ruimte te creëren. Het is immers van origine een bestelauto. De achterbank gaat in twee delen plat en kan ook geheel worden uitgenomen. In dat geval is er een fors volume beschikbaar van 2.500 liter. Dat doet een beetje stationwagon de Qubo niet na.
Zilverkleurige bekleding Bestelwagens en daarvan afgeleide personenauto's hebben doorgaans een inrichting van relatief harde kunststoffen. Dat is bij de Qubo niet anders, maar op een of andere manier is het allesbehalve storend. Het past bij de functionele uitstraling. Het dashboard is niet uitzonderlijk hoekig en heeft alle bekende organen op logische plaatsen. Het stuur is gelukkig in twee richtingen verstelbaar en de versnellingspook zit direct binnen handbereik op een uitloper van de middenconsole. De inrichting is vooral zwart en grijs, maar toch niet saai. Dat komt door enkele metaalachtige accenten en een bijna zilverkleurige bekledingsstof die ook op een deel van de portierpanelen wordt gebruikt bij de Dynamic. Verder is de bovenrand van de portieren niet bekleed en speelt de carrosseriekleur dus nog een bescheiden rol. Strikt genomen ontbreekt er weinig aan de Dynamic-uitvoering die standaard is voorzien van een handmatige airco, mistlampen in de voorbumper en een radio/CD-speler. Iedere Qubo heeft al vier airbags, een boordcomputer en elektrisch bediende voorportierruiten. Wie kiest voor de Dynamic krijgt een bestuurdersstoel die beter instelbaar is door de standaard hoogteregeling, lendensteun en opklapbare armleuning. De stoelen zijn beslist niet groot, de zitting is zelfs aan de korte kant. Maar het eventueel negatieve effect hiervan wordt voor een groot deel door de zithouding opgevangen. Je zit netjes rechtop, ook op de achterbank waar twee volwassenen voldoende ruimte hebben. Een klein kind als derde passagier gaat nog net, maar dan is het met de flexibiliteit van de Qubo gedaan.
Verwend? De motorenkeuze lijkt wellicht wat beperkt, maar we mogen niet vergeten dat in het gros van de Europese landen dit soort compacte modellen vooral met een dieselmotor wordt gekozen. In Nederland is de keuze niet helemaal logisch vanwege de extra BPM-heffing. De 1.3 Multijet heeft echter zo'n lage CO2-uitstoot dat de auto in de 20% bijtelling valt en dat verhoogt de aantrekkelijkheid weer. Daarnaast is er één benzinemotor, de bij Fiat overbekende 1,4-liter met gewoon twee kleppen per cilinder. Niet verwonderlijk dat deze viercilinder niet meer dan een bescheiden vermogen levert van 73 pk en tot een koppel komt van 118 Nm bij 2.600 tpm. Dat lijkt allemaal niet over te houden, zeker niet als we weten dat de auto zonder passagiers en bagage al 1.155 kg weegt. De prestatiecijfers beloven niet veel goeds zoals een top van 155 km/h waarmee nog valt te leven, maar ook een acceleratie naar 100 in 16,2 seconden. Tegelijk moeten we ons ook realiseren dat we de laatste jaren erg verwend geraakt zijn door de moderne, hoogpotente diesels. Misschien past de bescheidenheid van de eenvoudige motor wel bij het nieuwe denken over autorijden. Bovendien alles went, dus na een paar dagen op stap met de Qubo begin je vanzelf de bescheiden prestaties als normaal te ervaren. Het is natuurlijk ook de vraag hoe de Qubo ingezet gaat worden. In een gezin zijn de ritjes meestal kort, even naar school, boodschappen halen, op bezoek bij oma. Wie de Qubo zakelijk wil gaan rijden, doet er toch verstandig aan de diesel te overwegen. Bovendien wie de benzinemotor constant op z'n staart trapt komt niet verder dan een gemiddeld praktijkverbruik van 1 op 11.
Rij-eigenschappen Complimenten overigens voor de geluidsisolatie van de Qubo, want ondanks dat vanwege zijn flinke volume alle voorwaarden zijn geschapen voor een enorme klankkast, blijft het in de Fiat ook op de snelweg behoorlijk rustig. Dat is deels te danken aan het volwassen onderstel van de Grande Punto en het gebruik van grote wielen met relatief hoge banden. Dat alles maakt het rijden met de Qubo beslist tot een plezierige bezigheid. De auto is 1,735 meter hoog, maar door een goede afstemming van vering, demping en stabilisatoren helt de koets niet onverwacht over in bochten. De stabiliteit bij legale snelheden stelt eveneens niet teleur. Verder zorgen de banden en wielen er mede voor dat oneffenheden goed worden opgevangen. Wie met wat hogere snelheid over een verkeersdrempel rijdt, krijgt niet de ervaring van een luchtzak bij een vliegtuig. Daarbij komt dat het uitzicht naar voor en opzij uitstekend is vanwege het grote glasoppervlak en de achterkant door de rechte vormen prima in te schatten is bij inparkeren. De prijslijst geeft voor de 1.4 Dynamic een bedrag aan van 14.190 euro. De basis Active met deze motor kost 12.990 euro en dieselen kan vanaf 14.890 euro.
Conclusie Al bij al moet gezegd worden dat Fiat met de Qubo een uiterst functionele auto neerzet die er tegelijk ook modern en fris uitziet. Een uitgebreide proefrit zal voor iedereen afzonderlijk moeten duidelijk maken of de bescheiden 1,4-liter motor voldoende is voor het doel waarvoor de auto wordt ingezet. Het rijgedrag is behoorlijk volwassen door de goede afstemming van het onderstel en het bescheiden geluidsniveau.
